PRoeftuin Ondersteuningsnetwerk Zorgbeleid Antwerpen
PRoeftuin Ondersteuningsnetwerken Zorgbeleid regio Antwerpen
het proza - uitspraak: [ˈproza]
gewone, niet-rijmende literaire tekst - voorbeeld: `proza en poëzie`
Proza is iedere tekst die is geschreven of gesproken in de vorm van gewone taal. Proza kan kunstig in elkaar gezet zijn, zelfs rijm en een metrum bevatten, maar zodra de vorm van de tekst tot doel wordt en de bladspiegel geen enkele rol meer speelt, is er sprake van poëzie.
Door de voorbije 3 jaar te werken als ondersteuningsnetwerken is er een nauwere samenwerking gegroeid tussen de 4 partners van het ondersteuningsnetwerk.
We leren uit de casussen waar we SAMEN met de scholen, PBD, CLB en ondersteuningsteam aan de slag gaan, dat er stappen vooruit kunnen worden gezet om zo samen sterker te worden in het omgaan met diversiteit in de scholen.
We geloven heel sterk in de netwerkgedachte en willen met een proefproject dat duidelijke doelstellingen heeft, afgebakend is in grootte en tijd en wetenschappelijk onderbouwd is, aantonen hoe we als netwerk met de 4 partners aan zorgversterking kunnen doen.
We stellen vast dat er steeds meer GV/V worden uitgereikt. Enerzijds een logisch gevolg van ons wettelijk systeem want als men als schoolteam hulp wil, is dit vaak de enige weg. Anderzijds ligt er voor ons als uitvoerders binnen onderwijs de doelstelling te werken naar meer inclusie. In de praktijk zien we wel een nood bij het installeren van zorg op fases 0 en 1 terwijl theoretisch gezien de zorg voor leerlingen met SOB in fase 2 of 3 zitten…
We willen graag aantonen dat de handelingsverlegenheid die heerst bij schoolteams, omgebogen kan worden tot meer handelingsbekwaamheid door met de 4 partners SAMEN te leren hoe we anders kunnen omgaan met diversiteit. Doordat schoolteams zich op termijn meer handelingsbekwaam zullen voelen en de doelmatigheidsbeleving bij leerkrachten groeit, kan de vraag naar attestering om ondersteuning te krijgen in fase 2 en 3 afnemen.
Als reactie op het rapport van de commissie Struyf en diens advies om in te zetten op fase 0 en 1, lanceert KOV het idee om 40% van de middelen van de ondersteuningsnetwerken af te romen en deze in te zetten in de scholen voor gewoon onderwijs ter ondersteuning van de basiszorg op fase 0 en 1. Omgerekend gaat dit over minder dan een halftijdse zorg per school extra. Dit gaat het hiaat in 0 en 1 ons inziens niet oplossen. Als we diezelfde uren anders inzetten, hopen we aan te tonen dat er wel een verschil kan worden gemaakt. De verantwoordelijkheid die bij scholen gelegd wordt om de zorg op fase 0 en 1 verder uit te bouwen, zien we als een gezamenlijke verantwoordelijkheid
van de 4 partners van het ondersteuningsnetwerk die elk hun eigen deskundigheid kunnen inbrengen om zo flexibel inspelen op de noden van elke individuele school. We geloven in een niet-gefragmenteerde ondersteuning waarvan scholen zowel op niveau van hun beleid als op de klasvloer effect ervaren.
Met 3 ondersteuningsnetwerken in de regio Antwerpen, VOKAN, AntwerpenPlus en Kempen, waarmee we samen verhaal maken, wensen we een proeftuin te starten met een klein deel van onze middelen.
Waar gaan we voor?
Het opzet van de proeftuin is werken aan niet-gefragmenteerde zorgversterking doorheen de fase van het zorgcontinuüm. We willen de ondersteuning anders op elkaar af te stemmen zodat:
Wat doen we?
We zetten een intense samenwerking op tussen scholen en schoolteams voor gewoon onderwijs, ondersteuners van ondersteuningsteams, CLB’ers en pedagogisch begeleiders , met expertise op het vlak van versterking van de brede basiszorg.
Dit PROZA-team vertrekt vanuit een gezamenlijk doel om aan te werken, werkt op maat een strategie en aanbod uit en zet deze zo snel mogelijk - zo lang als nodig en niet langer dan nodig - in de betrokken school uit.
In de proeftuin willen we een niet-gefragmenteerd aanbod doen op alle niveaus van het zorgcontinuüm om te voorkomen dat zorgvragen worden ‘doorgeschoven’ tussen partners van het ene zorgniveau naar het andere. Op deze manier willen we de zorgwerking versterken en de effecten voelbaar maken voor alle leerlingen.
Wie is wie?
Peter Nys en Joost Wynants, namens gewoon basis en secundair onderwijs regio Antwerpen
Martine Van Dun en Liesbeth De Ceulaer, namens de pedagogische begeleidingsdienst regio Antwerpen
Gino Willems, namens de vrije CLB’s regio Antwerpen
Mieke Quirijnen, Koen Bernaers, Ellen Wolfs, namens de ondersteuningsteams Kempen, Vokan, Antwerpen plus
Inge Van de Putte, als gids en richting gever, verbinder
Prof. Dr. Elke Struyf UA, Dr. Aster Van Mieghem UA/KU Leuven, Dr. Inge Van de Putte UGent
Ondersteuners vanuit het ONW die een opdracht vervullen binnen het PROZA-project
Alle betrokken vanuit de verschillende diensten (CLB, PB, school, ONW)
Een 20-tal scholen toonden hun interesse, 13 scholen hebben zich ook actief kandidaat gesteld. Om het project beheersbaar te houden hebben we ons naar een 7-tal scholen gericht binnen AntwerpenPlus. In totaliteit over de hele provincie komen we op 17 scholen.
Volgende scholen werden door de PROZA-kern geselecteerd
Sint-Agnes - Kleuterschool - Hoboken |
Sint-Jozefinstituut Jacob Jordaan - Basisschool - Antwerpen |
Noordland - Basisschool - Zandvliet |
Sint-Jozefinstituut - Secundair Onderwijs - Kontich |
De Link - Basisschool - Edegem |
Sint-Lievenscollege - Basisschool - Antwerpen |
De Zevensprong - Basisschool - Antwerpen |
Als AntwerpenPlus zetten we een voldoende aantal uren in zodat eenPROZA-gids
Voldoende tijd & ruimte krijgt
Partnerschap kan opzetten
Brugfunctie opneemt
Als AntwerpenPlus kiezen we voor PROZA-gidsen met de juiste competenties
We gaan aan de slag in scholen die zich hiervoor kandidaat gesteld hebben en zich willen engageren met als doel de brede basiszorg te versterken, scholen en teams sterker te maken, risicofactoren voor leerlingen in kaart te brengen en te verminderen, beschermende factoren te versterken, verhoogde zorg in kaart te brengen en te activeren, een effect te bereiken voor zowel het schoolteam als alle leerlingen in de school, het aantal GV op termijn te laten dalen op natuurlijke wijze.
We willen hierbij niet te veel ingrijpen op de situatie, te ideale omstandigheden geeft geen representatief beeld.
Dit wij -verhaal is niet vanzelfsprekend. Het vraagt inspanningen om iedereen te betrekken en te activeren. De impact van Corona is aanwezig, teams trachten hier wel mee om te gaan en zorgen dat PROZA niet op de achtergrond verdwijnt, maar juist een opportuniteit is.
PROZA legt de vele fragmentaties bloot tussen kleuter en lager onderwijs, tussen graden, tussen mensen, tussen praktijk en beleid, tussen ondersteuning en school etc. De bewuste focus om de verbinding te blijven zoeken is cruciaal. Hiervoor is afstemming nodig. PROZA dwingt ons om ruimte te pakken, tijd te investeren, soms te vertragen of te versnellen. Het dwingt ons vooral om ‘bewust te handelen’.
De procesmatige aanpak brengt soms onzekerheid mee: ‘Zijn we goed bezig?’, ‘Mag dat wel?’, ‘Wat is mijn positie?’… maar net deze vrijheid om te doen wat er nodig is, geeft ook zuurstof. Scholen zijn blij dat het niet over 'meer' gaat, maar over verdieping en zo komt de basiszorg in het verhaal. Verdieping die zorgt dat leren terug geactiveerd wordt, dat handelen met een duidelijk belang als doel uitgeprobeerd wordt.
Het bovenstaande komt er niet zomaar. Er is al veel werk gebeurd door iedereen. Het zijn de impulsen die gegeven worden die zorgen voor beweging: anders kijken, opnieuw proberen, richting houden, … Een proeftuin betekent ook zaken uitproberen en ontdekken wat we nog (meer) te leren hebben. Een ding staat vast ons verhaal wordt vervolgd.